28 ธันวาคม 1895 วันกำเนิดภาพยนตร์โลก
วันนี้ (28 ธันวาคม 2559) ถือเป็นอีกวันสำคัญของวงการภาพยนตร์โลก เพราะย้อนกลับไปเมื่อ 121 ปีก่อนได้มีสองพี่น้องตระกูลหนึ่งนำผลงานที่ได้จากสิ่งที่ประดิษฐ์มาอวดโฉมเป็นครั้งแรกในที่สาธารณะ
แม้อายุห่างกันสองปี แต่สองพี่น้องตระกูลลูมิแอร์ (Lumière) ทั้งออกุสต์ (Auguste) และหลุยส์ (Louis) ต่างหลงใหลในการประดิษฐ์สิ่งของ และหนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ที่โดดเด่นของทั้งคู่ก็คือ “ซีเนมาโตกราฟ (Cinématographe)” อุปกรณ์ที่ผสมผสานกล้องถ่ายรูป เครื่องล้างฟิล์ม และเครื่องฉายเข้าไว้ด้วยกันในขนาดกระทัดรัด
“ซาล็องอินเดียง (Salon Indien)” ห้องใต้ถุนของร้านกาแฟ “กร็อง คาเฟ่ (Grand Café) ณ โรงแรมสคริบ (Scribe) ที่กรุงปารีส ฝรั่งเศส คือสถานที่แรกที่สองพี่น้องเตรียมจัดแสดงผลงานให้คนทั่วไปได้รับชม โดยเก็บค่าเข้า 1 ฟรังค์ ซึ่งในวันแรกนั้นมีผู้เข้าชมเพียง 33 คน จากทั้งหมด 120 ที่นั่ง
เมื่อผู้ควบคุมเครื่องซีเนมาโตกราฟเริ่มหมุนวงล้อฟิล์ม ภาพนิ่งแต่ละเฟรมต่างเคลื่อนที่ติดต่อกันอย่างรวดเร็วจนดูราวกับกำลังเคลื่อนไหวอยู่จริงตรงหน้าผู้ชม
สิ่งที่พวกเขากำลังดูอยู่นั้นเรียกว่า “ภาพยนตร์” โดยในวันนั้นมีภาพยนตร์ฉายรวม 10 เรื่อง วันที่ 28 ธันวาคม 1895 จึงถือเป็นวันกำเนิดภาพยนตร์ของโลก เพราะมีทั้งภาพยนตร์ มีการฉายขึ้นจอ และมีการเก็บค่าเข้าชม ครบถ้วนสมบูรณ์ตามขนบการดูหนังที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน
หลังจากวันนั้นก็เกิดกระแสบอกเล่าปากต่อปากจนผู้คนสนใจกันอย่างล้นหลาม ทำให้หลังจากนั้นมีคนแห่มาชมภาพยนตร์เกือบ 2,500 คนต่อวัน ซึ่งความนิยมในการดูหนังขึ้นจอด้วยเครื่องซีเนมาโตกราฟก็ได้ขยายวงกว้างไปทั่วโลก และชาวสยามก็ได้มีโอกาสดูหนังที่ฉายขึ้นจอเป็นครั้งแรกในอีก 2 ปีถัดมา เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2440 บริเวณโรงละครหม่อมเจ้าอลังการ (ปัจจุบันคือแถวสวนรมณีนาถ)
จริงๆ แล้วถ้าอยากดูภาพยนตร์ 10 เรื่องแรกของโลกก็สามารถหาดูออนไลน์ได้ไม่ยาก แต่ถ้าอยากดูแบบให้ได้บรรยากาศการฉายหนังขึ้นจอเป็นครั้งแรกของโลกก็แนะนำให้แวะไปที่หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) เพราะที่นั่นได้จำลองห้อง Salon Indien และโรงแรมสคริบ มาไว้ที่ศาลายาเลยทีเดียว นอกจากนั้นยังมีอาคารอื่นๆ ในนิทรรศการเมืองมายา ซึ่งบอกเล่าประวัติศาสตร์ภาพยนตร์โลกไว้อย่างน่าสนใจ แถมถ่ายรูปสวยอีกด้วยนะ (โปรโมตเพราะเป็นสถานที่ห้ามพลาดสำหรับคนรักหนังจริงๆ และเราก็ทำงานอาสาสมัครที่นี่ด้วย เลยอยากแบ่งปันสิ่งที่พอรู้ ไม่ได้รับเงินมาโฆษณานะจ๊ะ)
ข้อมูลจาก: การทำงานอาสาสมัครนำชมพิพิธภัณฑ์ภาพยนตร์ไทย หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) และ Paris Cinéma Région
แก้วตา
28.12.16
ครบรอบ 121 ปีวันกำเนิดภาพยนตร์โลก